विचार / बहस

काठमाडौं : नागरिक समाजका तर्फबाट गठन गरिएको सीमा बचाऊ अभियानले लिमपियाधुरा, लिपुलेक र कालापानी समेटिएको नेपालको नक्सा सार्वजनिक गरेको छ ।  रिपोर्टर्स क्लब नेपालमा आइतबार पत्रकार सम्मेलन गरेर अभियानको नक्सा समितिले भारतीय अतिक्रमणमा परेको नेपालको राजनीतिक नक्सा तयार गरी सार्वजनिक गरेको हो । नक्सा तयार गरेको विधिबारे जानकारी दिँदै अभियानका प्रा. डा. नरेन्द्र राज खनालले विज्ञका हिसाबले नदीको रखांकन ...

नेपाल भारत सीमाको नक्साको अध्ययन गर्दा कालापानी, लिपुलेकमा हाम्रो हक अधिकार छ । त्यो भारत र नेपाल दुवैतिरबाट राम्रोसँग अध्ययन गरेर बनाएको नक्सा हो । त्यो नक्सामा स्पष्ट रुपमा यी भूमिहरु नेपालको नक्सामा छ, त्यसैले यसमा नेपालले पछि हट्ने कुरा हुँदैन । भारतले दाबी गरेको छ । उसले हाम्रो भन्दा हामीहरुले पनि त हाम्रो भनेका छौं । उनीहरुले भनेको हामीहरुले विश्वास गरेका छैनौं । त्यसकारण यसको बारेमा ...

नेपालको स्वतन्त्रता एकैमिनेटमा सकिन्छ भन्ने जस्ता भावनावादी सोच विचारको समस्या सानो छैन नेपालमा । कालापानी नेपालको हो, र रहिरनुपर्छ । भारत ठूलो छ नेपाल सानो छ भन्ने मनोग्रन्थीबाट सबै प्रभावित भएको अवस्था छ, यथार्थमा त्यही कारणले कालपानीमा भारतको दादागिरी भएको हो । यदि देशको स्वतन्त्रता जोगाउने हो भने भारतले हाम्रो स्वतन्त्रता जोगाइदेओस् भनेर कामना गर्ने र सुंगुर निदाए झैँ निदाउने प्रवृत्ति पहिला ...

पूजयनीय दिदी, रातो सलाम अनि सम्झना ल, बाहिर देउसी र भैलिनी गाउनेहरु आई रहदा तिमी र म पल्लो गाउँमा भैली अनि देउसी गाउन गएको संझनाले सतायो । दिदी आज तिमी र म सानोमा लडाई खेलेको खुव याद आएको छ । कता कता तिम्रो यादमा १७ साल देखी खाली रहेको निधार खाली नै राख्ने मनमनै अठोट पनि गरें दिदी । घुम्दै फिर्दै यसपाली पनि तिहार आयो । तिहार आएको सैकेत आगन डिलमा फुलेका मखमली र सयपत्रीले सम्झाए अनि टि.भी. र एफ ए...

थारुहरु बुद्धका सन्तानहरु हुन भने विदेशी विद्धानहरु पर्जिटर, टिस्सा काश्यप, सिल्भरलेभी, गौरी शंकर द्धिवेद र नेपालका विद्धानहरु जनक लाल शर्मा, रमानन्द प्रसाद सिंह (महान्यायीवक्ता) र तेज नारायण पंजियार र पदम श्रेष्ठ समेतले विभिन्न समयमा प्रकाशित लेखादिबाट स्वीकारीएको छ । यो जितिया कथा नागान्द नामको कथा भुतभाषत्मक हिन्दी ग्रन्थ बौद्धजातक कथाको आधारबाट लिएको बारे प्रस्तावना मै उल्लेख छ जसको लेखक श्री...

जहाँ समाज खुला हुन्छ, त्यहाँ राजनीति खुला हुन्छ तब त्यो खुलापनको उचित सदुपयोग गर्न सकिएन भने त्यसबाट उत्पन्न हुने खतराले धेरै ठूलो हानी पुर्याउँछ । स्वतन्त्रताको नाममा जनताले जे मन लाग्यो त्यै गर्न थाले भने त सरकारले कानुनी दायरामा ल्याउला । तर जब डाडु पनियो लिएर बसेकाले नै होस पुर्याउन सकेनन् भने त्यतिबेला जनताको भरोसा दुई वटा अंगसँग हुन्छ, ती हुन् स्वतन्त्र न्यायपालिका र निष्पक्ष पत्रक...

चर्चित अन्तर्राष्ट्रिय साहित्यकार विलीयम सेक्सपीयरले भनेका छन् ‘जब बुवाले सन्तानलाई केही दिन्छन्, तब, बुवा र सन्तान दुवै हाँस्छन् । तर, सन्तानले बुवालाई केही दिन्छन् तब, बुवा र सन्तान दुवै रुन्छन् ।’ यो भनाईभित्र एक बाबुले छोरा छोरीप्रति दर्शाउने मायाको गहिराई देख्न सकिन्छ । अर्थात कुन बाबू चाहन्दैनन् आफ्नो सन्ताले कहिल्यै बेखुसी हुनु नपरोस् ? हरेक बुवाको सपना नै सन्तानको उज्यालो भविष्य हो । र...

पत्रकार शालिकराम पुडासैनीको आत्महत्या प्रकरणमा प्रहरीले गरेको अनुसन्धान र लगाएको आरोपमा चितवन जिल्ला अदालतले शंकैशंका गरेको छ। मुख्य न्यायाधीश हेमन्त रावलले सोमबार साँझ गरेको थुनछेक आदेशमा पुडासैनीले आत्महत्या अघि रेकर्ड गरेको भनिएको भिडियो अरु कसैले खिचेको आशंका गरिएको छ। यसैगरी भिडियो खिचिएको समय र पुडासैनी झुन्डिएको समयमा धेरै फरक देखिन सक्ने अवस्था भएकाले ...

२०२७ साल तिर राजा महेन्द्र रानी रत्नराज्यलक्ष्मी सहितको डफ्फा लिएर शिकार खेल्न महेन्द्रनगर पुगेछन । शिकारको क्रममा एउटा पाटे बाघलाई घेरामा पारिएछ । राजा महेन्द्रले बाघलाई निशाना बनाएर राईफलको ट्रीगर दागेछन तर दूर्भाग्य ! राईफलको गोलि एउटा चट्टानमा ठोक्किएर रानी रत्न राज्य लक्ष्मीको पेटमा सोझिएछ । रानी त्यहिं ढलिन, शिकार टिममा खैलाबैला भयो । शिघ्र उपचारको व्यवस्था नगरिएमा रानी रत्नको मृत्यु निश्चित...

माक्र्सवादी पार्टीहरुमा विचार र सिद्धान्तको सर्वोपरि तथा महत्तम भूमिका हुन्छ । यो कुनै लहड र रहरको विषय होइन । सिद्धान्तकार हुन्छु भनेर पनि भइँदैन । पार्टीको चुरो कुरो नै सिद्धान्त वा स्कुल हो र यसको विभाग हो । अहिले नेकपामा पार्टी स्कुल विभागमा विवाद सुरु गरिएको देखिन्छ । अब यसलाई वितण्डाको विषय बनाउन खोजेको अनुभूत हुन्छ । यसमा एक नेताले साउन ८ गते चल्तीको एक अखबारमा स्कुल विभागमा आफ्नो ...