विचार / बहस

हुन त चाकरी प्रथा हामीले अध्ययन गरेका कयौं धार्मिक पुस्तकमा सेवकले मालिकलाई वा भनौं दुतले भगवानलाई गरेका पढेका छौं तर नेपालमा भने राणा शाषणको सुरुवातबाट अत्याधिक रूपमा रहेको पाईन्छ । राणा शाषणमा सत्रुहरूको बिभिन्न गतिविधि रोक्नलाई चाकरी प्रथाको सुरुवात भएको र राणाहरूलाई शंका लागेका व्यक्तिहरूलाई दरबारमा झिकाई उनीहरूको नजरमा रहन लगाउने गर्थे र यसरी उनीहरूको नजरमा यसरी समय विताउन सक्नेहरूलाई चाकरी ...

यी सैबकोई जानै छै, कि थारु यै भूमिमे जलमल छै । या अनादिकालसे रैह रहलछै । यै समुदायके आपन अलगै किसिमके संस्कृति या पहचान छै । बहौत संस्कृति मेसे जितिया पावैन एक चियै । यी पाबैन थारु जनिजाइत सब आपन धिया पुताके निक जिवन, उन्नति, पराक्रम या वकर सफलताके लेल करैछै । नेपालके तराइ भागमे रहल थारु महिला या वकर अरोसिया परोसिया ठाम या गाममे रहैबला दोसरो समुदायके मधेसी, दलित महिला सब यी पावैन श्रद्धा...

अवधारणा : राज्यसंरचनाको मूलप्रवाहीकरण हुन छुटेका वा छुटाइएका समुदाय, लिङ्ग, क्षेत्र विशेषलाई विशेष व्यवस्थाको माध्यमद्वारा राज्यको संरचना तह, तप्का र संयन्त्रमा सहभागिता, पहुँच र प्रतिनिधित्व सुनिश्चित गर्ने प्रक्रियालाई नै आरक्षण भनिन्छ । यो अहिलेको शासकीय विधि, प्रक्रियामा सवैभन्दा बढी ज्वलन्त विषयको रुपमा रहेको समावेशीकरणलाई पूर्ण गर्ने एक महत्वपूर्ण औजारको रुपमा रहेको छ । राष्ट्र भनेको फगत...

काठमाडौं । ‘सीमाका विषयमा सिंगो राष्ट्र एकढिक्का भएको यो ऐतिहासिक घडीमा हाम्रो दृढ संकल्प र अटल आत्मविश्वासका साथ हामीले संकलन गरेका यथेष्ट प्रमाणका आधारमा यसअघि नक्सामा छुटाइएका भूभाग समेटेर अद्यावधिक नक्सा सार्वजनिक गर्ने बिन्दुमा आइपुगेका छौँ,’ ७ जेठमा विशेष पत्रकार सम्मेलन गरेर नयाँ नक्सा जारी गर्दै भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारणमन्त्री पद्माकुमारी अर्यालले भनेकी थिइन् । त्यसपछि संसद्म...

नेपालमा सरूवा रोगका लागि सुविधासम्पन्न ल्याबसहितको छुट्टै विशेषज्ञ अस्पताल चाहिन्छ भन्ने ज्ञान राणा शासनमैं आइसकेको रहेछ । सड़कहरू नबन्दै हेटौँडाबाट काठमाडौंसम्म सामान ढुवानी गर्न ४० किलोमिटर लामो ‘रोप्वे’ बनिसकेको रहेछ । अहिले पनि रेल धेरैलाई सपनाजस्तै लाग्छ, तर जनकपुरमा हाम्रो अग्रज पुस्ताले रेल चढ़िसकेको रहेछ । अहिले विश्वभर विद्युतीय सवारी र यातायातबारे बल्ल चेतनाले अभियानको रूप लिँदै छ...

काठमाडौं । रेडियो नेपालले प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीलाई लक्षित गर्दै पूर्वप्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराईले प्रयोग गरेको भाषा र विचारलाई हटाएको छ। सोमबार बिहान ६ः३० बजे लाइभ प्रशारण भएको अन्तरसंवाद कार्यक्रममा अतिथिका रूपमा जनता समाजवादी पार्टीका नेता भट्टराईसँग रेडियो नेपालले कुराकानी गरेको थियो। उक्त कार्यक्रममा भट्टराईले बोलेका अभिव्यक्तिले आफूहरूलाई दुःखी तुल्याएको रेडियो नेपालका कार्यकारी न...

विदुर कटुवाल, काठमाडौं । तत्कालीन नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (एमाले) र नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)ले पार्टी एकीकरण गरी नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) घोषणा गरेको झण्डै दुई वर्ष पुरा हुँदैछ । दुई वर्षे यात्रामा नेकपाले एकतालाई पूर्र्णता दिदै पार्टीलाई सशक्त बनाउनुभन्दा विभिन्न विवादमा फस्दै गएको प्रष्ट छ । सरकारको पनि नेतृत्व गरिरहेको नेकपामा अहिले दुई अध्यक्षसहितको सचिवालय, स्थायी कमि...

उदयपुर । उदयपुरमा थप अर्को एक जनामा कोरोना संक्रमण भेटिएको पुष्टि भएको छ । स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका अनुसार उनी ३३ वर्षका पुरुष हुन् ।यसअघि उदयपुरको त्रियुगा नगरपालिका ३ नुरी मस्जिदमा बसेका ११ भारतीय र २ नेपालीमा कोरोना संक्रमण पुष्टि भएको थियो । उनीहरुसँग सम्पर्क भएका व्यक्तिहरुको स्वाब संकलन गरेर काठमाडौं ल्याई परीक्षण गर्दा एक जनामा कोरोना संक्रमण पुष्टि भएको हो । उनको कोशी अस्पतालमा ...

जब राष्ट्र कमजोर हुन्छ, त्यस्ले अनेकौं समस्याहरु भोग्न बाध्य हुन्छ, तर एउटा समस्या भने सबै भन्दा डरलाग्दो हुन्छ । त्यो हो, जनतामा अनुशासनको ठूलो अभाव हुन्छ । यो सन १९१२ मा पेकिङ्ग विश्वविधालयका एक जना प्राध्यापककले भनेको भनाइ हो । त्यसबेलाको चिन अहिलेकोको नेपाल जस्तै थियो, झन्डै झन्डै । अनेकखालका विदेशी एजेन्टहरु चिनमा अनेक किसिमका खेलहरु खेली रहेका थिए । जर्मनलाई हराएर जापानले चिनको सान्डोङ्ग प्र...

नोट खेलाउन बानी भएका हामीलाई लाग्ला नोट बिना पनि कसरी किन बेच र लेनदेन हुन सक्छ र ! तर गहिरिएर सोचौं त नोट भनेको त महत्व र मूल्य (value) प्रतिनिधित्व गर्ने कानूनी मान्यता पाएको कागजको खोस्टो मात्र हो । नेपालमा नोट बिहीन कारोबारको थप आवश्यकता किन छ भने कोरोना भाइरस फैलाउने एउटा माध्यम भनेको पैसाको नोट पनि हो । हामी मध्ये धेरैको मुखको थुक औंलामा लगाएर पैसा गन्ने बानी हुन्छ, बैंकमा पनि तरल पदार्थ ...